9 EYLÜL ÜNİVERSİTESİ KİRAZ VETERİNER FAKÜLTESİ
TÜRKİYE’DE VETERİNER HEKİMLİK ÖĞRETİMİNİN 178. YILI PROGRAMI AÇILIŞ KONUŞMASI
27 EKİM 2020 (ZOOM- ÇEVİRİMİÇİ)
Değerli Katılımcılar,
Doğumundan bu yana insan hekimliği ile yan yana büyüyen veteriner hekimlik M.Ö. 2000 yıllarına dayandığından, tarihin en eski mesleklerinden biri olarak kabul edilmektedir.
Bilimsel anlamda Veteriner Hekimlik Öğretimi, Dünyada ilk defa 1762 yılında Fransa’da, 80 yıl sonra 1842 yılında da ülkemizde başlatılmıştır.
Takdir edersiniz ki, bir meslek, tarihi geçmişi, statüsü, ülke ve topum üzerindeki etkileri ile önemli hale gelmektedir. Onu farklı kılan bireye, topluma ve insanlığa olan katkısıdır.
1842 den bu yana geçen 178 yıllık süre içerisinde ülkemizde Dünyada çapında birçok uzman ve bilim adamı veteriner hekim yetişmiş ve önemli buluşlara imza atmışlardır. Haftalarca evlerine uğramadan salgın hastalıklarla mücadele çalışmalarını yürüterek, halkı açlıktan kurtarmışlar, zoonoz hastalıklara karşı yaptıkları mücadelelerle yine halkın sağlığını korumuşlar, ülkemizin en ücra köşelerine kadar ıslah hizmetlerini götürmüşlerdir. Böylece Ülke hayvancılığına ve dolayasıyla insan sağlığına sundukları önemli katkılardan dolayı halkın takdirini kazanmışlardır.
Yapılan çalışmalar ve verilen hizmetler, 1842 tarihinden bugüne kadar bir iftihar tablosu olarak ortadadır. 1897 de sığır vebası serumu Dünyada ilk kez Adil Mustafa Şehzadebaşı (Adil bey) tarafından bulunmuş ve üretilmiştir. 1934 Dünyada ilk Dayanıklı Liyofilize sığır vebası aşış ile 1967 de Dünyada ilk kez virüslerin üretildiği doku kültürünü Veteriner Hekim Prof. Dr. Süreyya Tahsin Aygün bulmuş, yine aynı yıllarda Türkiye’de ilk defa kök hücre tedavisini uygulamıştır. Bu bilimsel başarıların yanı sıra, Halkalı’daki Baytar Mekteb-i Âli’sini (Veteriner Fakültesi) birincilikle bitiren İstiklal Marşımızın yazarı M. Akif ERSOY için, meslektaşları, “Eğer Mehmet Âkif baytarlığın yüklediği vazifeleri görmek için Türk köylerinde at dolaştırmamış olsaydı, Türk’ün yüksek cevherini, asıl özünü yerinde ve içinde tetkik etmeseydi İstiklal Marşı’na ruh veremez, asla bu kadar yüce bir marş yazamazdı” demektedir. O, Türk’ü özünden gördü, candan sevdi, duydu ve yazdı. Bu itibarla Baytar Mehmet Âkif, Şair Mehmet Âkif’e yükseklik vasfını kazandırdı.
Bugün, başta İnsan sağlığı olmak üzere, çevre sağlığını, biyogüvenliği, sosyal hayatı, ekonomiyi, ticareti ve değerlerimizi ciddi oranda tehdit ve tahrip ederek, bütün Dünyayı kuşatan Covid-19 sebebiyle tüm veteriner hekimler bu salgın ile mücadele kapsamında görev başında olup, ülkemizin en büyük ilinden, ülkenin en ücra köşesindeki köy ve mezrasına kadar ayaktadır. Bir taraftan laboratuvarlara kapanarak hayatları kurtaracak aşı, serum ve ilaç üretmek için olağan üstü gayret gösterilerek, COVID-19 aşısının insanlarda deneme aşamasına gelinmiş, diğer taraftan sahada, salgın ve zoonotik hastalıklara karşı koruyucu aşılamalar, hastalık mihraklarına müdahale, tedavi hizmetlerinin kesintisiz olarak sürdürülmesi, insanımızın gıda güvenliğinin sağlanması gibi hizmetler onlarca riske rağmen gece gündüz demeden devam ettirilmektedir.
Veteriner hekimler, hayvan sağlığı, çevre sağlığı, insan sağlığı, gıda güvenliği, biyogüvenlik, biyolojik çeşitlilik, antimikrobiyal dirençlilik ve iklim değişikliği gibi dünyanın en acil sorunlarının çözümüne katkıda bulunmak için çalışmaktadır.
Her sektörde olduğu gibi, veteriner hekimlik alanı da 21. yüzyılda ciddi bir değişime uğradı. Bu değişimin duracağına dair bir işaret de bulunmuyor. ülkemizde veteriner hekimlerin bulunduğu tüm sektörlerdeki konumlarını koruması için önemli değişiklikler yapması ve gelecekteki değişimlere hazır olması gerekmektedir. Mesleğin icra edilmesinde yapısal değişikliklere, eğitim- öğretimde yenilikleri ve ihtiyaçları yakalayan programlara ihtiyaç duyulmaktadır. Bazı meslek gruplarının faaliyet alanlarını veteriner hekimliğin zararına olacak şekilde artırmak istemeleri dikkate alınarak, bu noktada mesleğin haklarının korunması ve geliştirilmesi için çaba gösterilmesi gerekmektedir.
Değerli katılımcılar, Türk Veteriner Hekimleri Birliği olarak belirtmek isteriz ki
Eğitim ve öğretimde istenilen standartları olmayan bir mesleğin yarınları sıkıntılıdır, problemlidir. Çağın bilim ve teknolojisine göre normlarınızı oluşturmak, ön almak bir zorunluluk olarak ortadadır.
Mesleğimizin saygınlığı ile onurunu korumak, yüksek standardını ve sürdürülebilirliğini devam ettirmek ve mümkün olan en iyi hizmeti sunmak için yüksek kaliteli bir veteriner hekimlik eğitim ve öğretiminin ülkemize kazandırılmasının yanı sıra, sürekli eğitimler ile iyi donanımlarla çağdaş veteriner hekimlik uygulamaları gerçekleştirilmelidir.
Gelişmiş ülkelerde veteriner hekimlikte uzmanlık alanlarının sayısı hızla artmıştır. Anesteziden, diş hekimliğine, dermatolojiden, etolojiye, zoolojik tıptan, alternatif tıbba uzanan pek çok disiplin, 21’inci yüzyıl veteriner hekimliğinin uzmanlık alanları arasında yer almaktadır. COVID-19 ile uzmanlığın önemi daha iyi anlaşılmış olup, Veteriner Hekimlikte Uzmanlık Eğitimi bir an önce başlatılmalıdır.
Veteriner Hekimliği Çekirdek Eğitim Programı hayata geçirilmeli, derin müfredat ayrılıklarına son verilmelidir.
Veteriner Fakültelerinde araştırma geliştirme faaliyetleri daha yüksek seviyelere çıkarılmalı, COVID-19 benzeri süreçlerde bilimsel kapasite ve mesleki duruş ortaya konmalıdır.
Ülkemizde, Su hayvanları, Atçılık, ipek Böcekçiliği, Arıcılık, Küçük ve Büyükbaş Hayvancılık şeklinde ihtisas fakültelerinin oluşturulması ihtiyaç haline gelmiştir.
COVID-19 ile bir kez daha anlaşılmıştır ki, Zoonozlarla mücadele, gıda güvenliği ve diğer faaliyet alanları ile insan sağlığına hizmet eden veteriner hekimler yasal olarak Temel Sağlık Hizmetleri kapsamında değerlendirilmeli, sağlık meslek grubunda yer almalıdır.
Türk Veteriner Hekimleri Birliği 9 Mart 1954 yılında 6343 sayılı Kanun’la kurulmuş tüzel kişiliğe sahip Kamu Kurumu niteliğinde mesleki bir kuruluş olup, bugün kendisine bağlı 56 Bölge ve İl odası ile Ülkemizde, sayıları 32 bini aşan tüm veteriner hekimleri temsil eden mesleğin en üst çatı kuruluşudur.
Türk Veteriner Hekimleri Birliği; Veteriner hekimler arasında mesleki deontolojiyi ve dayanışmayı korumak, veteriner hekimliğin kamu ve kişi yararına uygulanıp geliştirilmesini sağlamak ve meslek mensuplarının hak ve yararlarını korumak amacı ile kurulmuştur.
Fakültelerimizde Eğitim- Öğretim planlamasında mesleki politikalara yer verilmeli, özellikle deontoloji derslerinde, 6343 sayılı meslek kanunu ile TVHB ve Odaların tanıtımı yer almalıdır.
Veteriner hekim adayları sevgili öğrencilerimiz,
Ekosistemi alt üst eden COVID-19 ile bir kez daha tüm dünyada ve ülkemizde önemi ve vazgeçilmezliği ile gündeme gelen veteriner hekimliği tercih ederek burada bulunmanızdan dolayı sizleri tebrik ediyorum. Biliniz ki, çalışma alanları ile geleceğin meslekleri arasında yer alan istisnai bir mesleğe sahip olacaksınız. Bunun farkında olarak önce başarılı bir öğrenci olmak durumundasınız. Bilgi, vizyon, kariyer ve kişisel gelişim gibi hususların başarı, mesleki kalite ve itibar açısından temel hususlar olduğunu hiç unutmayalım.
Bir mesleğin gelişmesi, toplumsal statüsünün yükselmesi, meslek mensuplarının toplum içerisinde kabul gören başarılı bireyler olmasına, çalışmaları ve çabaları ile mesleğine ve ülkesine önemli katkılar sağlamasına, bilgi birikimleri ile topluma kanaat önderi olmalarına bağlıdır. Bunun için veteriner hekimler mesleğini sevmeli, ona bağlı olmalı, deontolojik kurallara uymalı ve etik değerleri gözetmelidir.
Her öğrencimiz ve her veteriner hekim TVHB için çok değerlidir.
Program için Sayın Rektörümüz Prof. Dr. Nükhet HOTAR Hocamıza teşekkür ediyor, saygılar sunuyorum. Sayın Dekanımız Prof. Dr. Orhan ÖZBEY hocamızın önceki görevlerindeki başarılarını biliyoruz. Bu görevinde de önemli hizmetlere imza atacağına inanıyoruz.
Ülkemizdeki Veteriner Hekimlik Öğretiminin 178. Yılını kutluyorum. Değerli hocalarımıza teşekkür ediyorum. Meslektaşlarımıza ve meslektaş adayı sevgili öğrencilerimize başarılar diliyor, tüm katılımcılara tekrar sevgi ve saygılar sunuyorum.
Ali EROĞLU
TVHB Merkez Konseyi Başkanı