Kuş gribinin Avrupa’da hızlı yayılması özellikle sınırlı kaynaklı ülkelerdeki kümes hayvancılığını etkiliyor
FAO ve OIE, biyogüvenlik çabalarını arttırmaları için risk altında bulunan ülkeleri önlem alma konusunda teşvik ediyor.
(24 Kasım 2014, Roma-Paris) 2014 yılında Asya’da görülen virüs türüne benzeyen ve Avrupa’da tespit edilen yeni tür kuş gribi, kümes hayvancılığına ciddi bir tehdit oluşturuyor. FAO ve Dünya Hayvan Sağlığı Organizasyonu (OIE) özellikle yabani kuşların bulunduğu Karadeniz ve Doğu Atlantik göç yollarında olan sınırlı kaynaklı ülkeler için tehdidin ciddi boyutta olduğu konusunda uyarıda bulundu.
Almanya, Hollanda ve Birleşik Krallık H5N8 türü yeni kuş gribi virüsünün kümes hayvanı çiftliklerinde görüldüğünü teyit etti. Alman yetkililer virüsün yabani bir kuşta olduğunu da doğruladı.
Sene başında Çin Halk Cumhuriyeti, Japonya ve Kore Cumhuriyeti’ndeki kümes hayvanlarında, su kuşlarında ve göçmen kuşlarda H5N8 virüsü salgınına rastlanmıştı. FAO ve OIE uzmanlarına göre virüsün bu kadar kısa sürede bir yabani kuş ve üç farklı kümes hayvancılığı üretim sistemi olmak üzere üç Avrupa ülkesinde görülmesi, virüsün yayılmasında yabani kuşların rol oynayabileceğini gösteriyor.
H5N8 virüsünün insanlara bulaştığı henüz doğrulanmadı. Bununla birlikte virüs, hindi ve tavuklarda büyük sayılarda ölümlere yol açacak kadar yüksek düzeyde bulaşıcı olma özelliğini taşıyor. Virüsün, yol açtığı hastalık belirtilerini çok az gösteren yabani kuşları da etkilediği belirlendi. Diğer kuş gribi salgınlarındaki deneyime dayanarak yabani kuşların virüsü uzun mesafeler boyunca taşıyabildiği biliniyor.
Düşük biyogüvenlik önlemlerine sahip ve veterinerlik hizmetlerinin yetersiz olduğu kümes hayvancılığı sistemlerinde virüsün çiftliklere hızla yayılarak yıkıcı etkilerinin olacağı belirtildi. Bu etkilerin aynı zamanda korunmasız toplulukların geçim kaynaklarına olduğu kadar, ülke ekonomilerine ve ticaretine de yansımaları olabileceği vurgulandı. Ülkelerin virüsten korunmak için tercih edecekleri yolların başında; gelişmiş biyogüvenlik yöntemlerini teşvik etmek, salgınları erkenden teşhis eden gözetim sistemlerini kullanmak ve veterinerlik hizmetlerinin olası salgına karşı hazırlıklı olması geliyor.
Yeni virüs türünün ortaya çıkması; kuş gribinin evrim geçirmeye devam edeceğini ve halk sağlığı, gıda güvenliği ve beslenmeyi tehlikeye atacak olası salgınlar konusunda dünya için bir uyarı olduğunu gösteriyor. Bu yüzden geliştirilmiş kontrol çabalarının sürdürülmesi ve maddi açıdan desteklenmesinin yanında karşılaşılacak olası bir vakaya karşı en üst düzeyde hazırlıklı olunması tavsiye ediliyor.
FAO ve OIE’nin geçim kaynağı ve ticareti kümes hayvancılığına bağlı, risk altındaki ülkeler için verdiği tavsiyeler şöyle:
- H5N8 ve diğer virüslerin erken teşhisi için gözetim yöntemlerini arttırmak;
- Veteriner hizmetlerinin soruna hızlı çözüm bulmaları için kapasitelerini arttırmak;
- Özellikle yabani hayvanların yerel kümes hayvanlarıyla olan temasını en aza indirerek biyogüvenlik önlemlerini güçlendirmek;
- Avcılar ve yabani hayatla karşı karşıya gelen diğer bireylere hasta ve ölü yabani kuşlarla ilgili bilgiler sağlayarak farkındalığı arttırmak.
Yeni kuş gribinin insanlara bulaştığıyla ilgili herhangi bir veri henüz olmasa da virüsün 2005-2006 yılları arasında Asya, Afrika ve Avrupa’da görülen H5N1 virüsüyle bağlantılı olduğu biliniyor. Yabani kuşlarda da görülen H5N1 salgını yaklaşık 400 insanın ve milyonlarca kümes hayvanının ölümüne neden olduğu için hayvanlar konusunda önleyici müdahaleler son derece önemli görülüyor.
