Her yıl 7 Nisan tarihi tüm dünyada “Dünya Sağlık Günü” olarak kutlanmaktadır. Dünya Sağlık Gününün bu yılki teması, “Daha Adil ve Daha Sağlıklı Bir Dünya İnşa Etmek” olarak belirlenmiştir.
Tüm Dünyada küresel tehdit olarak yaşanan Covid-19 salgını “Tek Sağlık” kavramının, insan sağlığı, hayvan sağlığı, bitki sağlığı, ekosistem sağlığı ve biyo çeşitliliği birleştiren küresel ölçekte bir bakış açısıyla anlaşılmasının ve değerlendirilmesinin gerekliliğinin önemini bir kez daha teyit etmiş ve Tek Sağlık Konsepti uygulamasının; hayvanlardan insanlara bulaşabilen ve küresel halk sağlığını tehdit eden bulaşıcı hastalıkların kontrolünde, antibiyotik direnci ile mücadelede gıda güvenliğinin sağlanmasında, beşeri hekimler, veteriner hekimler ve diğer sağlık gurubu personelinin bir arada çalışmasının ne denli zorunlu ve kaçınılmaz olduğunu ortaya çıkarmıştır.
Genel olarak Dünyada insanlarda görülen enfeksiyöz hastalıkların %60’ı, yeni ve yeni tanımlanan patojen etkenlerin %75’i ve biyoterörizm ile ilişkilendirilen patojenlerin %80’i hayvan kaynaklıdır. İnsanlık, insan ölümleri ile sonuçlanan çok sayıda zoonotik enfeksiyonun ortaya çıkmasına şahitlik etmiştir. Son olarak COVID-19 gibi birçok yeni zoonotik virüs yüksek ölüm oranlarına sahip salgınlara neden olmuştur. İlaveten leishmaniosis, tüberküloz, şarbon, brusella, tifo, Q humması, tifo, gibi birçok enfeksiyon aynı zamanda biyolojik silah ajanı olarak değerlendirilmektedir.
Yukarıda izah edildiği üzere bu kadar açık, net ve somut bilimsel veriler olmasına rağmen ülkemizde sağlık alanında mücadeleyi amaçlayan Tek Sağlık uygulamaları açısından bazı girişimler olsa da, Tek Sağlık Sistemi’nin mevcut mevzuatlar ve yapılarla kurumsallaşmakta ve katma değer yaratmakta arzu edilen noktada olmadığı görülmektedir.
Yaşanan Pandemi ile, bir kez daha veteriner hekimsiz bir toplum sağlığının ve refahının olamayacağı görülmüştür. Covid-19 ile mücadele ettiğimiz bugünlerde yerli ve milli Covid 19 aşının geliştirilmesi çalışmalarını yürüten bilim insanlarımızın çoğunluğu Veteriner Hekim Virolog akademisyen olmalarına rağmen, ülkemizde veteriner hekimler halen hak ettikleri değeri alamamış ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve 5947 sayılı Tam Gün Yasası kapsamında sağlık hizmetleri sınıfında yer aldıkları halde, başta Covid-19’a karşı aşılamada öncelikli gruba ve sağlıkta şiddet yasasına dâhil edilmemek olmak üzere sağlık personelinin sosyal ve özlük haklarının iyileştirilmesi yönelik yasal düzenlemelere de dâhil edilmeyerek maddi ve manevi anlamda mağdur edilmiştir. Halbuki, topluma yönelik sağlık hizmeti yaklaşımı bütüncül olarak ele alınmalı ve uygulanmalıdır.
Türk Veteriner Hekimleri Birliği olarak ülkemiz için “Dünya Sağlık Günü” nün temel halk sağlığı, veteriner halk sağlığı, çevre sağlığı, hayvan sağlığı, gıda güvenliği ve biyogüvenlik sorunlarına odaklanmak için tarihi bir fırsat olduğunu düşünüyoruz. Covid-19 salgınının ölümcül etkisinin giderek arttığı bu zor günlerde başta Covid 19 pandemisi olmak üzere olası Zoonotik karakterli salgınların önlenmesi ve gelecek nesillerimizin sağlıklı bir geleceğe sahip olması için veteriner hekimler, beşeri hekimler ve diğer sağlık meslek gurubu mensuplarının “Tek Sağlık Konsepti” kapsamında ve ortak belirlenecek hedef ve stratejik amaçlar doğrultusunda, dayanışma içerisinde ve pozitif anlamda sinerji oluşturarak bir arada çalışmasının gerekliliğini bir kez daha ifade etmek istiyoruz.
Bu duygu ve düşüncelerle; “Dünya Sağlık Günü’nün insan, hayvan ve çevre sağlığı açısından her türlü risklerden, salgınlardan ve tehditlerden uzak ve gelecek nesillere sağlıklı yaşanabilir bir dünya bırakmaya vesile olmasını temenni ediyor, insan ve hayvan sağlığı için ülkemizin dört bir yanında fedakârca görev yapan tüm sağlık çalışanlarımızın Dünya Sağlık Günü’nü kutluyor, teşekkür ediyor ve bu uğurda hayatını kaybedenleri minnet ve şükranla anıyoruz.
07/04/2021
ALİ EROĞLU
TVHB Merkez Konseyi Başkanı