Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü’nün (OIE), vizon, kedi, kaplan ve rakun köpekleri gibi türlerin koronavirüs bulaştırdığına yönelik açıklaması, özellikle evlerinde kedi ve köpek besleyen hayvanseverleri tedirgin etti. Tarım ve Orman Bakanlığı Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Naim Deniz Ayaz, “Kedilerin kendi arasında hastalığı bulaştırabildiği gözlenmiştir. Fakat kedilerden insana doğru bir bulaşma tespit edilmemiştir” dedi. Türk Veteriner Hekimleri Birliği Genel Sekreteri (TVHB) Haluk Aşkaroğlu da kedilerin koronavirüse daha duyarlı olduğunu; ancak insana bulaştırdıkları ile ilgili çalışmanın olmadığını belirtti.
Covid-19 salgını dünyada her geçen gün artış göstermeye devam ederken hayvanlardan insanlara doğru virüsün bulaştırıcılığı da tartışılıyor. OIE, kırmızı ve beyaz et ürünlerinin kaynağı olan hayvanların yeni tip koronavirüüs yaydığının tespit edilmediğini; ancak vizon, kedi, kaplan ve rakun köpekleri gibi türlerin virüsü bulaştırdığını bildirdi. Bu açıklama özellikle kedi ve köpek besleyen hayvansever arasında tedirginlik yarattı. Bazı hayvanseverler OIE’nin açıklaması tedirginlik yaratsa da hayvanlardan insanlara doğru bulaşın olduğu yönünde bir açıklamaya şahit olmadıklarını söyledi.
‘HAYVANLARDA ETKENİN BULUNMA POTANSİYELİ VAR’
Tarım ve Orman Bakanlığı Bilim Kurulu Üyesi ve Kırıkkale Üniversitesi Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Naim Deniz Ayaz da hayvanlarda koronavirüs etkinin görüldüğünü söyledi. Covid-19’a sebep olan virüsün zoonoz bir hastalık olduğunun bilindiğini aktaran Prof. Dr. Ayaz, “Zoonoz; insanlardan hayvanlara, hayvanlardan insanlara geçebilen hastalık etkenleri için kullanılan bir terimdir. Ve bilindiği gibi hastalığın ilk kaynağı olarak zaten eldeki bulgular yarasanın en muhtemel kaynak olduğunu göstermektedir. Bu kapsamda hayvanlarda etkenin bulunma potansiyeli bulunmaktadır. Yapılan çalışmalarda gerek doğal yolla gerekse de deneysel olarak bulaşmalar hayvanlara doğru gösterilmiştir. Özellikle vizonlara, kedilere, köpeklere ve hayvanat bahçesinde yetiştirilen kedilere doğru doğal bulaşmalar tespit edilmiştir. Eldeki bulgular bu yöndedir” dedi.
‘KEDİDEN İNSANA BULAŞ TESPİT EDİLMEDİ’
Prof. Dr. Ayaz, kedilere doğal yollarla koronavirüsün bulaşabildiği çeşitli ülkelerde; pandeminin en başından beri ortaya konduğunu vurgulayarak, “Yani hasta kişilerden kedilere doğru bulaşma söz konusudur. Yine deneysel olarak kedilerin kendi arasında da hastalığı bulaştırabildiği gözlenmiştir. Fakat doğal yollarla şu ana kadar kedilerden insana doğru bir bulaşma tespit edilmemiştir. Ancak bu noktada dikkat edilmesi gereken nasıl virüs taşıyan insanlar diğer insanlardan kendilerini kısıtlıyorlar, koruyucu tedbirler alıyorlarsa; yine bu insanların hayvanlarla temasta kendilerini sınırlandırmaları, kendi hayvanları varsa bunların bakım ve beslemesini sağlıklı kişilere yaptırması; ille de hayvanlarla temas etme zorunluluğu bulunuyor ise hayvanlarla fiziki mesafe, korucuyu tedbirler ve el hijyeni alarak bu kapsamda temas etmeleri gerekmektedir. Mutlaka temaslarını sınırlandırmaları, maske kullanmaları, el hijyenine dikkat etmeleri gerekmektedir” ifadelerini kullandı.
‘KEDİLER VİRÜSE KARŞI DAHA DUYARLI’
Türk Veteriner Hekimleri Birliği Genel Sekreteri (TVHB) Haluk Aşkaroğlu da koronavirüsün geniş bir aile olduğunu, bunun alt türlerinin hayvanlarda hastalık yaptığına işaret ederek, “Kedi, köpekte de yapıyor, kanatlı hayvanlarda da yapıyor. Son zamanlarda da insanlarda yapmaya başladı. SARS, MERS ile başlayan süreç şimdi karşımıza Covid-19 ile çıktı. Bu virüsün daha çok insan kaynaklı şekilde kedilere bulaştığı; fakat kedilerden insanlara bulaştığına dair bir bulgu yok. Ama virüs saçılımı ile ilgili bir bulgu var. Kediler, son çalışmalarda bu virüse karşı daha duyarlı görünüyor. Ama bunu insanlara bulaştırdıkları ile ilgili hala bir temel ve bilimsel çalışma yok. Ama kedilerin enfeksiyon aldığı zaman zaman da saçılımlarını yaptığına dair hususlar var. Ama bu bir endişe kaynağı değil. Covid-19 virüsünün kedilerden insana bulaştığına dair şu ana kadar bir bulgu yok. Ama kediler virüsü insanlardan aldığı, solunum sisteminde görülen bulgularda insandaki gibi benzer bir durum gösterdiği tek tük vakalar var. Yani bunlar dikkatle takip edilmesi gereken bir süreç” diye konuştu.
