Kalkınma Bakanlığı Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018) çerçevesinde “Hayvancılık Özel İhtisas Komisyonu Raporu” hazırlamıştır. Raporu hazırlayan komisyonda, sektörle doğrudan veya dolaylı yönden ilişkisi olan, kamu kurumları, ünversiteler, meslek örgütleri, ve ilgili sivil toplum kuruluşlarından 58 üye yer almaktadır. Ancak, sektörle iç içe olan ve sektörün tüm sıkıntılarını bire bir yaşayan veteriner hekimleri temsil eden “Türk Veteriner Hekimleri Birliği” bu komisyonda yer almamıştır.
Bunun yanında, raporda,hayvancılığın tüm bileşenleri ile ilgili yaşanan sorunlar ele alınarak çözüm önerileri sunulurken, çok güç şartlarda, ülkemizin en ücra köşesine kadar bu sektöre sağlık hizmeti ve suni tohumlama hizmeti sunan 6000 den fazla serbest veteriner hekimlerle ilgili en küçük bir öneri yer almamaktadır. Halbuki; hayvancılık sektöründeki verim kayıplarının büyük çoğunluğu salgın hastalıklardan kaynaklanmaktadır.
Bu gün gelişmiş dünya ülkelerinde “Tek Sağlık” konsepti uygulamalarına başlanmıştır. Çünki; İnsanlarda görülen hastalıkların % 61 i hayvan kökenlidir. Bu nedenle hayvan sağlığının korunması, gıda güvenliğini sağlama, ekonomik kayıpları önleme yanında, insan sağlığının korunması açısından büyük önem taşımaktadır. Bu gün hayvancılık sektörüne sunulan sağlık hizmetleri serbest veteriner hekimler tarafından sunulmaktadır. Bakanlığın bu konudaki çalışmaları “ihbarı zorunlu hastalıklarla” sınırlıdır. Bu nedenle, serbest veteriner hekimliği hizmetleri bir amme hizmeti olup, kalitesinin mutlaka arttırılması ve bunun için de desteklenmesi gerekir. Ancak raporda desteğin aksine serbest hekimlerin ilaç satış izinlerinin iptal edilmesi talep edilmektedir.
Bu gün dünyanın en önemli sorunlarından birisi; Antibiyotik direncidir. Bu direnç, antibiyotiklerin yanlış ve kontrolsüz kullanımından kaynaklanmaktadır. Bunun yanında ilaç kalıntılarının izlenmesi insan sağlığı açısından önemlidir. Bu nedenle, ilaçların veteriner hekim reçetesi ve veteriner hekim kontrolünde kullanılması zorunludur. Tüm gelişmiş dünya ülkelerinde serbest veteriner hekimler veteriner ilaçlarını bulundurur ve hayvanlara uygularlar. Raporda, serbest veteriner hekimlerin ilaç satış yetkilerinin iptalinin hangi gerekçe ile yapıldığı anlaşılamamakla birlikte, yetiştirici örgütlerinde görev alan veteriner hekimlere bu yetkinin verilmesinin talep edilmesi kendi içinde çok büyük bir çelişki oluşturmaktadır.
Yine raporda yer alan diğer bir önemli bir hata, “Sığır varlığının her çevresel koşulda yüksek verimli hayvanlara dönüştürülmesine yönelik, yapay tohumlama uygulamasından vazgeçilerek, bölge, yöre ve işletme koşullarına uygun damızlıklar geliştirilmesi hedefine yönlendirilmesi”. yer almaktadır. Bu uygulama cumhuriyetin kuruluşundan yakın geçmişe kadar ülkemizde uygulanmıştır. Ancak istenilen sonuç alınamaması yanında, genital yolla bulaşan hastalıkların yayılmasına neden olduğundan, tüm dünyada, ulaşım sıkıtısı olan çok sınırlı bölgelerde uygulama alanı bulabilmektedir. Ülkemizde ulaşım sıkıntısı yaşanan bölge bulunmamaktadır. Bu nedenle, ülkemizde ırk ıslahında suni tohumlama uygulamaları en sağlıklı yoldur.
Raporda dikkat çeken diğer bir husus; İlk sayfada, “Bu rapor Kalkınma Bakanlığının görüşlerini yansıtmaz. Sorumluluğu yazara aittir.” ifadesi yer almaktadır. Bu durumda, Ülkemizin en önemli lokomotif sektörlerinden biri olan hayvancılık sektörü ile ilgili bu raporun sorumluluğu kime ait olacaktır.
Bu rapor, hayvancılık sektörünün tüm politikalarını belirleyen ve yürüten, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı koordinasyonunda hazırlanması gerekirdi. Böylece raporda, daha isabetli tespitler ve öneriler yer alırdı.
Raporda yer alan hatalı önerilerin düzeltilmesi veya dikkate alınmaması gerekir.
Saygılarımla,
Talat GÖZET
Türk Veteriner Hekimleri Birliği
Merkez Konseyi Başkanı
